Ông Donald Trump "vô phước đáo tụng đình" hay "cá chép hóa rồng"?

(NLĐO) - Cựu Tổng thống Donald Trump sẽ nỗ lực biến bản cáo trạng thành lợi thế bằng cách khơi dậy sự tức giận của những người ủng hộ trung thành. Tuy nhiên, đảng Cộng hòa cũng có thể tìm một ứng viên tổng thống khác vì đã quá mệt mỏi với loạt bê bối bủa vây ông Trump!

Cựu Tổng thống Mỹ "bất quy tắc"

Đại bồi thẩm đoàn ở New York hôm 30-3 quyết định truy tố cựu Tổng thống Donald Trump liên quan đến khoản tiền "bịt miệng" nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels trước cuộc bầu cử vào năm 2016.

Bản cáo trạng trên khiến ông Trump trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị truy tố và ảnh hưởng đến nỗ lực tái tranh cử của ông vào năm sau.

Chỉ vài phút sau khi bản cáo trạng được công bố hôm 30-3, ông Trump cho đây là bước tiếp theo trong chiến dịch của phe cánh tả nhằm triệt tiêu phong trào "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Ông Trump cáo buộc đó là hành động can thiệp bầu cử ở cấp độ cao nhất trong lịch sử nhưng không đưa ra được bằng chứng.

Liên tục phủ nhận mọi hành vi sai trái và nhiều lần công kích cuộc điều tra, ông Trump gọi bản cáo trạng là "cuộc đàn áp chính trị" và cảnh báo điều đó sẽ gây thiệt hại cho đảng Dân chủ vào năm 2024.

Bản cáo trạng là diễn biến bất ngờ sau nhiều năm diễn ra các cuộc điều tra về các giao dịch kinh doanh, hoạt động chính trị và vấn đề cá nhân của ông Trump.

Trong tuyên bố mới đây, các luật sư của ông Trump, gồm bà Susan Necheles và ông Joseph Tacopina, nhấn mạnh: "Ông ấy không phạm tội gì. Chúng tôi sẽ đấu tranh mạnh mẽ trước vụ truy tố mang động cơ chính trị này tại tòa".

Không cấm tranh cử

Đáng chú ý, quyết định truy tố của bồi thẩm đoàn ở New York không cản được ông Trump tái tranh cử tổng thống năm 2024 bởi Hiến pháp Mỹ không cấm các ứng viên có tiền án chạy đua vào Nhà Trắng.

Những điều kiện cần thiết để tranh cử tổng thống là ứng viên phải ít nhất 35 tuổi và là công dân sinh ra ở Mỹ và sống ở Mỹ ít nhất 14 năm.

Nước Mỹ cũng không có quy định cấm ra tranh cử khi đang đối mặt với các cáo buộc hoặc thậm chí sau khi bị kết án. Trong quá khứ, một số người phạm tội bị kết án đã từng tranh cử tổng thống ở Mỹ, kể cả khi đang ở sau song sắt.

Tuy Hiến pháp Mỹ không cấm người bị truy tố ra tranh cử nhưng ông Trump vẫn sẽ đối mặt với những nguy cơ pháp lý tiềm tàng khác giữa lúc ông tìm cách tái khẳng định sức ảnh hưởng của đảng Cộng hòa và ngăn hàng loạt đồng minh một thời phản đối ông giành đề cử trở thành ứng viên tổng thống của đảng này.

Công tố viên ở TP Atlanta trong hai năm qua đã điều tra những nỗ lực của ông Trump và các đồng minh nhằm can thiệp vào cuộc kiểm phiếu hồi năm 2020 của bang Georgia.

Trong khi đó, công tố viên đặc biệt của Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra việc ông Trump lưu trữ các tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở bang Florida và những nỗ lực của cựu tổng thống nhằm đảo ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020.

Về mặt chính trị, các đồng minh của ông Trump tin rằng vụ truy tố sẽ mang lại lợi ích cho cựu tổng thống trong thời gian ngắn trong cuộc bầu cử sơ bộ đầy tính cạnh tranh của đảng Cộng hòa và sẽ tạo ra thêm động lực khác nếu đến cuối cùng ông Trump vẫn không bị tòa kết tội.

Theo hãng tin Reuters, ông Gregg Hough, lãnh đạo đảng Cộng hòa ở Hạt Belknap, bang New Hampshire, dự báo việc truy tố sẽ thúc đẩy sự ủng hộ dành cho ông Trump "lên cao trào" nếu tòa đưa ra phán quyết luận tội không thuyết phục.

Theo cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos trong tháng 3, ông Trump vẫn là người dẫn đầu trong số các ứng viên tranh cử tổng thống vào năm 2024 của đảng Cộng hòa, giành được 44% sự ủng hộ của các thành viên Cộng hòa trong khi tỉ lệ này của đối thủ tiềm năng Ron DeSantis, Thống đốc bang Florida, là 30%.

Lợi thế trong ngắn hạn?

Ông Whit Ayres, người sáng lập và chủ tịch của công ty thăm dò ý kiến North Star Opinion Research và là cố vấn cho các ứng viên quốc hội và thống đốc của đảng Cộng hòa, nhận định đây là điều chưa từng xảy ra trước đây trong lịch sử nước Mỹ.

Theo ông, chưa từng có dữ liệu nào về ý nghĩa chính trị của quyết định truy tố đối với một cựu tổng thống và ứng viên tổng thống hàng đầu. 

Ông Ayres cho rằng trường hợp này rất dễ bị xem là một bản cáo trạng chính trị đảng phái hơn nhiều so với các các cuộc điều tra khác, như về cáo buộc can thiệp bỏ phiếu ở bang Georgia hay việc ông Trump bị cáo buộc lưu trữ tài liệu mật hay cuộc bạo loạn ngày 6-1-2021.

Ông Simon Rosenberg, chiến lược gia đảng Dân chủ, cho rằng điều đó sẽ giúp ích cho ông Trump trong cuộc bỏ phiếu sơ bộ của đảng Cộng hòa nhưng về lâu dài sẽ hạ thấp uy tín của ông ấy với cử tri.

Với tư cách là một ứng viên tranh cử tổng thống lại có nguy cơ bị truy tố lần 2 và lần 3 thì không có kịch bản nào có lợi cho ông Trump trong cuộc tổng tuyển cử.

 Bản cáo trạng có lẽ sẽ giúp ông Trump vượt qua ứng viên đối thủ Ron DeSantis và những người cạnh tranh khác trong vòng sơ bộ nhưng sẽ là một thảm họa cho đảng Cộng hòa.

Trong khi đó, ông Matt Dole, chiến lược gia của đảng Cộng hòa ở Ohio, cho rằng ông Trump đã đối mặt với cuộc chiến pháp lý khó khăn từ trước khi bị truy tố và bản cáo trạng chỉ góp phần làm tăng thách thức.

Ông Dole thừa nhận sẽ có một nhóm nhỏ các thành viên đảng Cộng hòa ủng hộ ông Trump đến cùng và được truyền thông chú ý nhưng chắc chắn sẽ có phản ứng ngược. Tất cả những điều đó cũng chỉ làm tăng thêm sự mệt mỏi về ông Trump.

Rất nhiều người trong đảng Cộng hòa muốn chọn một ứng viên ủng hộ các chính sách của ông Trump nhưng không mang lại những rắc rối và ông Ron DeSantis rõ ràng là "lựa chọn hàng đầu".