Hy vọng dự án "không dừng"

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng hôm 7-10 đã thay mặt Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 39/CT-TTg về việc: "Đẩy nhanh tiến độ triển khai và tăng cường sử dụng dịch vụ thu phí đường bộ theo hình thức điện tử không dừng", trong đó nêu rõ trách nhiệm cụ thể của từng đơn vị có liên quan.

Chỉ thị này yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải có quyết định tạm dừng hoạt động thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ đối với các dự án có trạm thu phí không chuyển sang thu điện tử không dừng theo đúng quy định của pháp luật. Trước đó, tại quyết định 19/2020/QĐ/TTg đã quy định rõ thời hạn triển khai thu phí không dừng chậm nhất đến ngày 31-12-2020. Như vậy, các chủ đầu tư chỉ còn chưa đầy 3 tháng để hoàn thành.

Đề án thu phí điện tử không dừng đối với dịch vụ thu phí đường bộ là giải pháp tất yếu hiện nay để lấy lại niềm tin của người dân về một mô hình tiên tiến, mang tính sáng tạo trên thế giới.

Dù dự án mang tính chiến lược, thể hiện quyết tâm trả lại sự minh bạch vốn có của các dự án BOT giao thông, góp phần tiết kiệm hàng nghìn tỉ đồng mỗi năm nhưng hết lần này đến lần khác lại bị trì hoãn, kéo dài do vấp phải hàng loạt lý do của các chủ đầu tư dự án BOT. Đến bây giờ, người dân không khó để nhận ra lý do của sự trì hoãn này. Bởi nếu dự án thành công sẽ làm lộ ra "mặt trái" của các dự án BOT lâu nay với con số chênh lệch rõ ràng giữa khai báo và thực tế.

Đến thời điểm này, các làn thu phí tự động không dừng vẫn còn chiếm con số khiêm tốn. Hầu hết việc thu phí ở các trạm thu phí BOT vẫn duy trì hình thức thu phí thủ công là chính. Chưa kể nhiều lúc kẹt xe tại trạm thu phí, các trạm thu phí còn linh động giải quyết bằng cách bán vé thủ công luôn ở các trạm thu phí không dừng.

Những lần trì hoãn trước, người dân dù không đồng tình nhưng vẫn còn có thể châm chước, cảm thông do các lỗ hổng về mặt pháp lý chưa hoàn thiện, công nghệ còn chưa đồng bộ, nhất là khi áp dụng trên phạm vi toàn quốc. Nhưng lần này, các bộ, ban ngành, các chủ phương tiện cũng đã vào cuộc. Những lý do, vướng mắc liên quan của các chủ đầu tư đưa ra trong những lần trì hoãn trước đều đã được đích thân Thủ tướng chỉ đạo khắc phục. Vậy lần này, liệu các chủ đầu tư có nghiêm túc chấp hành hay không? Tất cả ngoài phụ thuộc vào tính tự giác của chủ đầu tư, còn có một phần chính trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan, trong đó Bộ Giao thông Vận tải là đơn vị chịu trách nhiệm chính.

Chúng ta cần một hệ thống giao thông hiện đại, nhưng không thể bằng mọi giá để xây dựng dựa trên sự mất niềm tin của người dân. Tiêu cực của các dự án BOT giao thông đã bị phanh phui nhiều rồi nên có thể nói dự án thu phí không dừng này là dự án bắt buộc phải thực hiện.

Hy vọng lần này dự án "thu phí không dừng" này sẽ "không dừng" như những lần trước.